Yemen’de Gerilim Tırmanıyor: Husiler, ABD’yi Sivil Ölümleriyle Suçladı
Ortadoğu’da jeopolitik gerilimin en sıcak cephelerinden biri olan Yemen’de tansiyon yeniden yükseldi. Ülkedeki silahlı Husi hareketi, ABD'nin 15 Mart 2025 tarihinden bu yana Yemen topraklarına düzenlediği hava saldırılarında 107 sivilin yaşamını yitirdiğini öne sürdü. Husi yönetimi tarafından yayınlanan açıklamada, saldırılarda ayrıca onlarca kişinin yaralandığı ve sivil altyapının ciddi zarar gördüğü belirtildi.
İddialar, ABD’nin Kızıldeniz’deki ticari gemilere yönelik saldırıları durdurma gerekçesiyle düzenlediği askeri operasyonlar kapsamında geldi. Pentagon ise hedef alınan noktaların militanlara ait üsler, füze rampaları ve mühimmat depoları olduğunu savunuyor.
ABD: “Operasyonlar Meşru Müdafaa Kapsamında”
Washington yönetimi, Yemen’in farklı bölgelerinde İran destekli Husi milislerine yönelik hava saldırılarını “sınırlı ve hedefe yönelik” olarak tanımlıyor. ABD Savunma Bakanlığı kaynakları, söz konusu operasyonların:
Uluslararası deniz ticaret yollarının güvenliğini sağlamak
Müttefik ülkelere yönelik tehditleri ortadan kaldırmak
Silahlı grupların füze ve İHA kapasitesini sınırlandırmak
amacıyla gerçekleştirildiğini belirtiyor. Ancak sahadan gelen sivil kayıp iddiaları, operasyonların sınırları ve etkileri konusunda yeni bir tartışmayı beraberinde getiriyor.
Husiler: “Saldırılar Bilinçli Olarak Sivil Yerleşimlere Yöneltiliyor”
Husi liderliği, ABD’nin saldırılarının doğrudan sivilleri hedef aldığına dair ellerinde belgeler olduğunu savunuyor. Yerel medya kaynaklarına göre, son haftalarda hedef alınan bazı bölgeler:
Sivil konutların bulunduğu mahalleler
Elektrik ve su altyapı tesisleri
Sağlık merkezleri ve okullar
Tarım arazileri ve sulama sistemleri
Bu iddialar uluslararası insan hakları kuruluşlarının da radarına girmiş durumda. Henüz bağımsız kaynaklardan teyit edilemeyen veriler olsa da, Husiler Birleşmiş Milletler’e ve sivil toplum kuruluşlarına inceleme çağrısında bulundu.
Uluslararası Tepkiler ve Endişeler
Yemen'deki son gelişmeler, özellikle sivillerin korunması konusunda yeni endişeleri gündeme getiriyor. Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) gibi kuruluşlar, ABD’nin hava operasyonlarında orantılı güç kullanımı ve ayrım gözetme ilkesi konularında daha şeffaf davranması gerektiğini belirtiyor.
Birleşmiş Milletler ise konuyla ilgili yaptığı açıklamada, çatışmaların insani yardım çalışmalarını aksattığını ve bölgede sivil yaşam koşullarının her geçen gün kötüleştiğini vurguladı. BM Yemen Özel Temsilcisi, tüm taraflara “sivillerin hedef alınmaması” çağrısında bulundu.
Yemen’deki Krizin Arka Planı: Neden Sona Ermiyor?
Yemen, 2014’ten bu yana Husi isyancılarla Suudi Arabistan destekli hükümet yanlısı güçler arasında süren iç savaşın pençesinde. İran’ın Husilere verdiği destek, çatışmaları bölgesel bir vekalet savaşına dönüştürdü. ABD ise son yıllarda hem Kızıldeniz güvenliği hem de İran etkisini sınırlamak amacıyla müdahil oldu.
Son dönemdeki saldırılar ise daha çok:
Kızıldeniz ticaret yollarına yönelik İHA ve füze saldırılarına yanıt
İran’ın bölgedeki etkisini azaltma stratejisi
İsrail-Filistin geriliminin dolaylı yansımaları
çerçevesinde değerlendirilirken, bu operasyonların sivil halk üzerindeki etkileri giderek daha fazla gündeme geliyor.
Saha Gerçekliği: Sivil Halk Üzerindeki Yıkıcı Etkiler
Yemen'de zaten yıllardır devam eden insani kriz, bombardımanlarla daha da derinleşiyor. Son veriler, ülkede:
4 milyondan fazla kişinin yerinden edildiği
17 milyon kişinin gıda güvencesizliği yaşadığı
Sağlık altyapısının neredeyse çökme noktasına geldiği
Temiz suya erişimin ciddi şekilde sınırlandığı
gibi tabloyu ortaya koyuyor. Husi yetkililer, ABD’nin saldırıları sonrası bu koşulların daha da ağırlaştığını öne sürerken, bağımsız gözlemciler bu iddiaları doğrulamak üzere bölgeye erişim sağlanması çağrısı yapıyor.